ThS. Nguyễn Quốc Giang

Điều phối viên Cao cấp, Phòng Kết nối Khoa học với Công chúng, Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford

Nhân viên y tế khi làm việc tại cộng đồng thường gặp nhiều khó khăn trong giao tiếp với người bệnh và thân nhân. Kết quả khảo sát với 135 nhân viên y tế cho thấy các trở ngại phổ biến gồm sự thiếu hợp tác, nghi ngờ hoặc sợ bị lừa đảo, và thiếu tin tưởng vào nhân viên y tế.

Nhiều người dân e ngại tiết lộ thông tin cá nhân, từ chối tiếp xúc hoặc đóng cửa, đặc biệt khi không có người quen hoặc cán bộ địa phương giới thiệu. Một số hộ gia đình bận rộn, không có thời gian hoặc cho rằng nhân viên y tế không thể giúp đỡ nhiều, dẫn đến thái độ thờ ơ. Bên cạnh đó, rào cản tâm lý như mặc cảm bệnh tật, lo sợ bị kỳ thị, tâm trạng lo lắng hoặc tiêu cực của người bệnh cũng ảnh hưởng lớn đến việc trao đổi.

Ngoài ra, khảo sát cũng chỉ ra những khó khăn mang tính đặc thù như khác biệt ngôn ngữ, hạn chế khả năng giao tiếp (người khiếm thính, khiếm ngôn, hoặc người già), và trở ngại trong tiếp cận (địa chỉ không rõ ràng, phải đi nhiều lần, cần người dẫn đường). Một số trường hợp, nhân viên y tế chỉ gặp trẻ em hoặc người lớn tuổi nên khó khai thác thông tin chính xác, hoặc người bệnh có biểu hiện lo lắng, né tránh, từ chối hợp tác.

Tất cả những yếu tố này cho thấy giao tiếp trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng là một nhiệm vụ đầy thách thức, đòi hỏi nhân viên y tế phải có kỹ năng linh hoạt, kiên nhẫn và khả năng xây dựng niềm tin vững chắc với người dân.

Khái niệm và mục tiêu của truyền thông – giao tiếp

Truyền thông – giao tiếp là quá trình truyền đạt thông tin hai chiều, có thể là kiến thức, quan điểm, cảm xúc, thái độ… nhằm tạo sự hiểu biết, nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi (EU JULE, 2020).

Mục tiêu chính gồm:

• Giúp người nghe hiểu đúng và đầy đủ thông tin.

• Nhận được phản hồi, ý kiến từ người nghe.

• Thuyết phục người nghe thay đổi hành vi hoặc thực hiện hành động mới.

• Duy trì mối quan hệ tốt đẹp, hợp tác lâu dài.

Xem đầy đủ nội dung tại đây.

3. Nguyên tắc và lưu ý khi giao tiếp với người khuyết tật và gia đình

4. Kỹ năng giao tiếp với người khuyết tật tại cộng đồng (gợi ý cơ bản)

Giao tiếp với người khuyết tật và người bệnh sau điều trị đòi hỏi sự tôn trọng, kiên nhẫn và kỹ năng chuyên môn cao. Khi nhân viên y tế nắm vững nguyên tắc, biết lắng nghe và điều chỉnh phong cách giao tiếp phù hợp, họ sẽ góp phần tạo dựng niềm tin, thúc đẩy hợp tác và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.